Startende leerkracht: durven zeggen als het niet lekker loopt

Steeds meer scholen en besturen dragen een actief beleid en aanbod uit om startende leerkrachten en zij-instromers in hun eerste jaren goed te ondersteunen. Onze onderwijsadviseur Irma Jacet heeft in de afgelopen periode verschillende scholen geholpen bij het ondersteunen van zij-instromers en startende leerkrachten. Irma vertelt hoe zij op een school in Amsterdam zij-instromer Floor begeleidde die vastliep in haar klas. Een inspirerend voorbeeld hoe je als school kunt zorgen dat startende leerkrachten duurzaam inzetbaar blijven.

Zij-instromer Floor liep vast in haar werk

In de afgelopen periode heb ik verschillende zij-instromers begeleid waaronder Floor (pseudoniem). Floor is zij-instromer op een school in Amsterdam en draait sinds dit schooljaar voor het eerst fulltime een groep 5. Floor heeft vorig jaar met succes haar eindtraject doorlopen en ging met veel vertrouwen het jaar tegemoet. In november liep Floor echter vast in haar klas. Ze moest steeds harder werken om de klas effectief les te kunnen geven en had steeds vaker een onvoldaan gevoel. Het werk kostte Floor veel energie en ze begon steeds meer op haar tenen te lopen om aan alle behoeftes in haar groep te voldoen. Haar plezier in het lesgeven werd steeds minder.

Gesprek met leidinggevende

Floor informeerde haar schoolleider over haar hulpvraag en daar heb ik veel bewondering voor. Elke (startende) leerkracht wil het natuurlijk goed doen. Hoe stap je dan over de drempel om je kwetsbaar op te stellen en tegen je werkgever te zeggen dat het niet zo lekker loopt? Gelukkig reageerde de leidinggevende van Floor heel positief en nam direct contact met mij op met de vraag of ik haar wilde ondersteunen.

Samen doelen bepalen

Ik begon met een klassenbezoek zodat ik de uitdagingen van Floor zelf kon ervaren. Tijdens dit klassenbezoek werd duidelijk voelbaar hoe hard zij moest werken om de groep mee te krijgen. Met rode konen eindigde ze de les. In de eerste nabespreking stelden we samen een doel op voor de begeleiding. Het belangrijkste doel was dat Floor weer ontspannen en met plezier voor de klas zou komen te staan. Naast de doelen stelden we ook succescriteria op. Wat zijn de ingrediënten om dit hogere doel te bereiken?

Didactische en pedagogische begeleiding

Ik gaf Floor direct een aantal praktische tools mee zodat zij kon gaan oefenen met het terugvinden van haar balans. Aansluitend ben ik nog drie keer in de klas geweest voor een observatie en een nagesprek. Door een aantal didactische en pedagogisch aanpassingen te doen in de les zag ik direct een verschil bij Floor én bij haar leerlingen.

Floor heeft weer grip op de klas

Toen ik weer in de klas van Floor terug kwam, zag ik dat ze met vertrouwen en plezier voor de klas stond. Door bepaalde patronen te spiegelen en hierbij praktische kleine tools te geven, is het Floor gelukt een omslag te maken binnen een hele korte tijd. Na vier gesprekken hebben we de coaching afgerond. Floor is weer de juf die ze was toen ze startte voor de klas. Ze heeft weer grip op de klas, de energie straalt ervan af en dat heeft een positief effect op de leerlingen. De leerlingen zijn in de klas veel actiever en betrokken bij het lesgeven.

Duurzame inzetbaarheid van zij-instromers

Ik heb veel respect voor de manier hoe ontvankelijk en kwetsbaar Floor zich opstelde voor de feedback en hoe ze aan de slag is gegaan met de uitdagingen. Als de schoolleider haar deze kans niet had gegeven en als Floor niet aan de bel had getrokken was de kans groot geweest dat ze later in het jaar zou zijn uitgevallen. Gelukkig waren ze er op tijd bij. De school was blij om te zien hoe Floor weer met plezier voor de klas stond. Samen hebben we ervoor gezorgd dat zij-instromer Floor duurzaam inzetbaar blijft.

“De coaching van Irma heb ik als zeer prettig ervaren. Ik kreeg veel praktische tips die ik meteen de volgende dag in kon zetten. De gesprekken met Irma en de tips waren effectief. Al snel merkte ik meer ontspanning bij mijzelf en bij de leerlingen. Nu sta ik weer met meer plezier voor de groep. Daarnaast heb ik het vertrouwen in mijzelf weer teruggevonden en krijg ik op de meeste dagen weer energie van het lesgeven. Het is belangrijk dat startende leerkrachten de mogelijkheid krijgen om na het afronden van hun opleiding gecoacht te worden.”

Ben je zelf een startende leerkracht of zij-instromer? Trek aan de bel als je vastloopt. Het vak van leerkracht is een uitdagend beroep, het is meer dan logisch als zaken hierbij niet in één keer goed gaan. Hulp vragen is geen zwaktebod, maar juist heel krachtig. Dus stap over die drempel. Zo zorg je dat je plezier houdt in je werk en niet opbrandt.

Ben je schoolleider of bestuurder? Besteed voldoende aandacht aan de startende leerkrachten en zij-instromers met een goed aanbod en zorg ervoor dat bovenstaande uitdagingen tijdig worden gesignaleerd. Regel goede ondersteuning om deze leerkrachten te behouden voor ons mooie vak.